ISO 17757 – autonomiczny świat w górnictwie
Każdego roku ponad milion ludzi ginie w wypadkach drogowych. Prawie we wszystkich przypadkach śmiertelnych istotnym czynnikiem był błąd ludzki. Ten istotny faktor jest ciągle badany w celu poprawy bezpieczeństwa na drogach.
Czy samodzielne i inteligentne technologie pojazdów mogą zneutralizować ludzki błąd w innych dziedzinach?
Korzyści jakie przynoszą te technologie wybiegają daleko poza strefę dróg publicznych, dosięgając kopalni i miejsc urobku górniczego. To miejsca dla większości nieznane i niedostępne, ale będące wciąż nieodzowne ze względów gospodarczych. Dan Roley, były szef komitetu ds. technicznych maszyn naziemnych (ISO/TC 127), doświadczony w pracy nad standardami maszyn górniczych wyjaśnia, jakie wyzwania stoją przed operatorami tych maszyn: „Kopalnie zwykle znajdują się w obszarach odległych od normalnych warunków użytkowania, więc eksploatacja oraz praca jest tam utrudniona. Priorytetem dla wszystkich jest eliminacja wypadków oraz bezpieczeństwo w pracy operatorów.” Wiążą się z tym niedogodne, duże odległości dojazdu do szpitali lub też praca w podziemiach, które mogą się przyczynić do pogorszenia stanu poszkodowanych. Dlatego też niedawno opublikowane ISO 17757 pomaga zapewnić bezpieczeństwo, posiłkując się poszczególnymi systemami technologicznymi. [ISO 17757 ds. Maszyn do Robót Ziemnych i Drogowych oraz Żurawi Samojezdnych, wg tłumaczenia PKN]
Celem wdrożenia normy ISO 17757 jest zapewnienie wymogów bezpieczeństwa maszyn do robót naziemnych i kopalnianych oraz ich systemów (ASAMS). Norma ta określa kryteria bezpieczeństwa obsługi maszyn, ich oprogramowań, definiuje systemy i cykle życia maszyn oraz terminy związane z ASAMS.
Norma ta dotyczy autonomicznych i półautonomicznych wersji maszyn naziemnych (EMM) zdefiniowanych w ISO 6165 oraz mobilnych maszyn górniczych. Normy tych zapisów można dostosować do wielu innych urządzeń używanych na terenach pracowniczych.
Strefa bezpieczeństwa dla naziemnych i górniczych maszyn oraz ich operatorów i pasażerów jest zawarta w innej międzynarodowej normie a mianowicie ISO 20474 i ISO 19296. Natomiast ISO 17757 jest bardziej szczegółowa, jest uzupełnieniem opisu i prewencji dodatkowych zagrożeń wynikających z obsługi tychże maszyn.
Pierwszymi w kolejce do automatyzacji będą wywrotki, a zaraz po nich inne pojazdy i maszyny. Dan Roley wskazuje na potencjał z jakim mamy do czynienia wdrażając nowe technologiczne rozwiązania pomagające nam zmienić postrzeganie urządzeń budowlanych, które powinny być jak najbardziej bezpieczne i wydajne.
ISO 17757 odgrywa ważną role w osiąganiu tego celu, poprzez ustanowienie wspólnej bazy dla wszystkich producentów tego rodzaju sprzętu. Rynek produkcji maszyn kopalnianych czy budowlanych jest obsługiwany przez kilkanaście firm, które muszą przestrzegać tych samych zasad technologicznych przy konstrukcji urządzeń. Roley rzuca światło na wszystkich producentów jako wspólnotę: „Wszystkie urządzenia, zaprojektowane, skonstruowane i wyprodukowane w różnych krajach muszą być bezpieczne i zintegrowane, jeśli mowa o systemie autonomicznym”. Jako ciekawostkę można tu dodać, że w Australii czy Chile te innowacyjne systemy są w użytku już od wielu lat.
Przemysł górniczy już czerpie korzyści z automatyzacji sprzętu, choć musi upłynąć trochę czasu, aby technologia rozwinęła się w stopniu, gdzie będzie to widoczne (choć ukryte głęboko pod ziemią) na co dzień.
Tłumaczenie i opracowanie:
Anna Pinkosz-Ganuri
Źródło: https://www.iso.org, https://www.pkn.pl
Foto: www.kghmzanam.com